Histamin, iltihaplanma, ağrı, ciltte kızarıklık, alerji, şişme, uykusuzluk, deniz tutması, çarpıntı ve kan basıncında düşüşe neden olabilen endojen bir maddedir. Histamin ayrıca migren atağının gelişiminde de rol oynar. Histamini parçalamak için diamin oksidaz enzimine ihtiyaç vardır. Eğer bu enzim kanda düşükse, histamin intoleransı var demektir.
Histamin İntoleransında Beslenme
Histaminin parçalanması için Diamin Oksidaz (DAO) enzimi gereklidir. Bu enzim kandaki seviyesinde azalma olduğunda, histamin intoleransı ortaya çıkar. Diamin Oksidaz seviyesi düşük olan ve/veya yukarıda belirtilen şikayetlere sahip kişiler, yüksek histamin içeriğine sahip gıdalardan kaçınmalıdır. Histamin intoleransı, bir alerji ya da isteğe bağlı bir beslenme trendi değildir. Ayrıca, yalnızca tek bir gıda veya gıda grubu (örneğin laktoz intoleransında olduğu gibi) değil, histamin içeren çeşitli gıdalar etkilenir. Histamin intoleransı durumunda, bu maddeler vücut tarafından ya çok zor ya da hiç parçalanamaz. Ayrıca, vücut kendisi de histamin üretir – bu madde örneğin uyku-uyanıklık döngüsü gibi bazı süreçler için gereklidir. Klasik bir alerjiden farklı olarak, özel IgE antikorları üretilmez. Bu nedenle histamin intoleransı "psödoalerji" olarak da adlandırılır.
Yüksek Histamin İçeriği

  • Et: Sucuk ve salam gibi işlenmiş etler, tütsülenmiş veya marine edilmiş etler, domuz eti, sakatat, şnitzel (buğday kaplama içerdiği için)
  • Balık: Ton balığı, uskumru, ringa balığı, sardalya, hamsi, pangasius, mahi mahi, balık çubukları (buğday kaplama içerdiği için)
  • Süt Ürünleri ve Peynir: Parmesan, uzun süre olgunlaştırılmış peynirler (Harzer, Emmental, Camembert, Cheddar)
  • Tahıllar ve Unlu Mamuller: Buğday içeren ürünler (couscous, bulgur vb.), maya içeren ürünler, çavdar bazen sorunlu olabilir, amaranth ve karabuğday genellikle iyi tolere edilmez
  • Sebzeler: Lahana turşusu, zeytin, kapari, ıspanak, domates (ketçap, domates salçası dahil), patlıcan, avokado, baklagiller, mantarlar, kereviz, pırasa, Brüksel lahanası, turp, yaban turpu, soğan, roka
  • Kuruyemiş ve Çekirdekler: Yer fıstığı (baklagil), kaju, ceviz, çam fıstığı, pekan cevizi, haşhaş, badem
  • Baharatlar/Otlar: Glutamat, soya sosu, hardal, dereotu, kişniş, frenk soğanı, köri, acı biber (mideyi tahriş edebilir), tarçın, muskat, zencefil (sadece küçük miktarlarda önerilir)
  • Tatlılar: Soya lesitini içeren tüm çikolatalar, özellikle bitter ve koyu çikolatalar, kakao
  • Alkol ve Diğer İçecekler: Fermentasyon sürecinde histamin oluştuğu için alkolden kaçınılmalıdır; özellikle kırmızı şarap, viski, köpüklü şarap, bira mayası, sirke, siyah çay, filtre kahve, enerji içecekleri, mate çayı ve gazlı içecekler
  • Soya Ürünleri: Tofu, soya sütü, soya bazlı soslar (teriyaki sosu vb.)
  • Buğday Ürünleri: Makarna, lazanya yaprakları, couscous, cornflakes, birçok müsli türü (paket üzerindeki içeriğe dikkat edin)
  • Yağlar: Yer fıstığı yağı, ayçiçek yağı, genellikle Pesto Genovese (zeytinyağı, parmesan ve çam fıstığı içerdiği için)
Düşük Histamin İçeriği

  • Et: (taze veya dondurulmuş) sığır eti, kuzu eti, kümes hayvanları, bazı av etleri, dondurulmuş et doğrudan kullanılmalı, buzdolabında yavaşça çözdürülmemelidir
  • Balık: (taze veya dondurulmuş) morina, alabalık, kömür balığı, somon, pisi balığı; bazı suşi ve maki çeşitleri (sadece taze olduğundan emin olun)
  • Süt Ürünleri ve Peynir: Mozzarella (limon asidi içermemeli), beyaz peynir, krem peynir, tam yağlı süt (çiğ süt değil), yoğurt, lor peyniri, krema, tereyağı, genç Gouda
  • Tahıllar ve Unlu Mamuller: Dinkel ürünleri tercih edilmeli, mayasız ekmekler, darı, pirinç, mısır, hindistancevizi unu, dinkel makarnası, yulaf ezmesi
  • Sebzeler: Yeşil salata, lahana çeşitleri (turşu olmamalı), karnabahar, brokoli, kabak (özellikle butternut çeşidi), havuç, patates, salatalık, kuşkonmaz, sarımsak (küçük miktarlarda), enginar
  • Meyveler: Böğürtlen, elma, şeftali, kayısı, kiraz, yaban mersini, kızılcık, hindistancevizi, üzüm (açık renkli), olgunlaşmış meyvelerden kaçınılmalıdır
  • Kuruyemiş ve Çekirdekler: Genel olarak kuruyemişler önerilmez, ancak kabak çekirdeği, susam ve siyah kimyon iyi alternatiflerdir
  • Baharatlar/Otlar: Taze sarımsak, mutfak otları (evde yetiştirilebilir), tuz, kekik, biberiye, fesleğen, nane, adaçayı, kişniş
  • Tatlılar: Bitter çikolata yerine sütlü veya beyaz çikolata tercih edilmeli (soya lesitini ve ayçiçek lesitini içermemeli)
  • Alkol ve Diğer İçecekler: Temelde alkol önerilmez, ancak bazı açık bira türleri ve beyaz şarap tolere edilebilir, bol su veya bitki çayları içilmelidir
  • Yağlar: Kızartma için saf zeytinyağı, salatalar için kabak çekirdeği yağı, keten tohumu yağı, hindistancevizi yağı
  • Diğer: Yulaf ezmesi içeren müsli, ev yapımı ekmeklerde dinkel unu tercih edilmeli, kızartmalarda galeta unu yerine yulaf ezmesi veya susam kullanılabilir